Kinh nghiệm mua lan

Bước đầu tiên để đến với thú chơi lan đó là đi mua lan. Đây là bước tưởng chừng như đơn giản nhưng lại cực kỳ quan trọng, đặc biệt là đối với những người mới chơi lan. Hoalansaigon.vn xin chia sẻ những kinh nghiệm mua lan thông thường, hy vọng sẽ giúp ích các bạn mới tham gia vào thú vui tao nhã này.

Vườn lan trưng bày

  1. Mua lan của bạn bè

- Mua của bạn bè đươc coi là chắc ăn nhất. Người bán và người mua đã biết nhau từ trước nên tránh được sơ xuất. Người bán có thời giờ và cơ hội giúp ta biết đươc những đặc tính của cây lan mà qua kinh nghiệm họ đã rút tỉa được.Dù đã đem cây lan về nhà rồi mình vẫn có thể liên lạc để tìm hiểu thêm. Nếu người bạn bán lan ở cùng một vùng với mình thì khỏi lo về phong thổ, tức cây lan mình mua đã quen khí hậu, đem về dễ sống hơn.

- Vì là người đồng điệu, người bạn sẽ bán cho mình một giá vừa phải, tránh bị "cắt cổ" của phường con buôn. Người bán là bạn ta nên mỗi khi thăm viếng họ sẽ cho ta ý kiến sau khi họ quan sát cây mình trồng. Đó là những bài học thực tế. Dù sao họ cũng là chủ cũ của cây lan nên còn trách nhiệm tinh thần.

2. Mua lan của nhà vườn

- Nếu nhà vườn ở quanh mình thì ta khỏi lo về phong thổ và nuớc tưới.

- Trường hợp cùng một thành phố thì nồng độ nước như nhau (không kể nhà vườn pha chế nước tưới riêng). Mua lan ở nhà vườn có lợi điểm là ta có nhiều cây để lựa chọn. Thường thì họ ương hay mua sỉ về cùng lứa cùng loại nên giúp ta dễ chọn cây nào lớn nhất, mạnh nhất hay hoa đẹp nhất.

- Nếu đi lại, mua nhiều lần, làm quen, người chủ bán thân thiện có thể chọn giùm ta cây tốt theo kinh nghiệm chuyên môn của họ. Các cụ ngày xưa hay nói "người mua lầm chứ người bán không lầm". Họ biết hơn ta cây nào cũ một năm, hai năm hay mới về, và cây nào đã ra hoa mấy mùa rồi hay cây nào "đẹt" không chịu ra hoa mà còn chậm lớn!

- Mua lan của nhà vườn chuyên môn có lợi là họ đã theo dõi kỹ càng, phân loại, có bảng tên, lai giống, tên cây cha mẹ. Dù có đắt hơn chỗ khác nhưng đáng tin cậy.

3. Mua lan ở Câu Lạc Bộ

Mua lan ở câu-lạc-bộ cũng được giá thân thiện, không mắc lắm vì quen biết. Nhưng lưu ý, vì có thể những cây họ đem bán là những cây họ muốn "dạt" ra vì một lý do nào đó và mình mua về lãnh "thẹo". Mua lan loại này cần có kinh nghiệm, cao tay ấn mới trị được và đưa cây lan về cuộc sống bình thường.

4. Mua lan ở triển lãm quốc tế

- Hằng năm vẫn có những triển lãm lan quốc tế ở từng vùng một. Nếu theo dõi trên các phương tiện truyền thông chúng ta biết đươc lịch trình triển lãm lan từng tiểu bang, liên tiểu bang và khắp nước Mỹ; đôi khi cả ở ngoại quốc. Chúng tôi thường theo dõi lịch trình triển lãm lan nơi mục Calandar nguyệt san Orchids của Hội Hoa Lan Hoa Kỳ (The American Orchid Society, AOS). Lịch trình được phối hợp và chia đều để tránh trùng nhau; tiện cho cả kẻ bán lẫn người mua. Riêng vùng Orange County, hàng năm hội chợ triển lãm lan thường được tổ chức vào đầu tháng Hai. Trước đây tại South Coast Plaza nhưng nay tại Fair Ground có phần chật chội hơn.

- Ngoài ra còn có hội chợ Lan tại các vùng lân cận như San Diego, Santa Barbara, San Francisco…

- Vì là hội chợ quốc-tế nên lan được đem từ các nước tới bán. Ngoài những giống hoa thông dụng còn có những loại lan đặc hữu chỉ có mọc ở một vùng khí hậu riêng biệt. Do đó khi mua những loại lan lạ ta phải để ý đến vấn đề khí hậu nơi cây lan xuất phát. Sự chênh lệch thái quá về độ cao, nhiệt độ, ẩm độ đều khiến ta khó trồng. Nếu mua một cây lan đặc hữu của xứ nóng xích đạo Equador mà trồng ở California thì đòi hỏi người trồng phải đầy đủ phương tiện và kinh nghiệm thì mới mong cây lan đó sống còn chứ chưa nói đến ra hoa.

5. Mua lan gửi qua bưu điện hay các hãng chuyên chở

Ngày nay với thời đại buôn bán trên các mạng, chúng ta có thể mua lan ở phương xa và được giao tận nhà. Ngoài vấn đề dè dặt khi dùng thẻ tín dụng, chúng ta còn gặp khó khăn sau đây:
- Màu sắc hoa lan không hoàn toàn đúng như trong hình vẽ quảng cáo.

- Cây lan đôi khi còn quá nhỏ khó chăm sóc.

- Tuy đôi khi rẻ vì giá quảng cáo, nhưng, người bán hay bán kèm nhiều cây với nhau mà trong đó có cả cây mình đã có rồi. Tổng cộng giá cũng cao vì còn thuế và tiền chuyên chở.

- Gặp cây không thích mình cũng phải chịu vì không lẽ trả lại một cây.

- Mình không lựa chọn cây như ý thích vì bị sâu, rệp, bị giập, bị virus…

- Chỉ mua theo lối này những cây thật hiếm để gây giống mà thôi và ráng chịu rủi ro.

- Cây gửi theo lối này thường là chỉ có rễ không (bare root) bọc trong bao nylon. Nếu thời gian chuyên chở lâu, cây sẽ bị nẫu, úa hay èo uột.

6. Mua lan ở tiệm bán hoa lẻ, những nơi không chuyên nghiệp

Lan bán ở đây được coi như tạp hoá chứ không phải chuyên ngành về lan. Lan được xịt hoá chất để thúc cho mau tăng trưởng, nở rộ, do đó đã kiệt sức gần như chỉ dùng một lần, khó dưỡng để trồng lại cho mùa tới. Thêm nữa,thời gian để trong tiệm quá lâu, cây bị vàng, yếu, vì thiếu nắng, thiếu diệp-lục-tố. Lan bán nơi không chuyên nghiêp như nơi bán vật liệu xây cất, nghĩa trang,… đa số là lan phổ thông, không quý hiếm và không được chăm sóc đúng mức.

7. Mua lan trực tiếp từ người săn tìm

Đây là trường hơp mua lan từ các người đi tìm trong rừng về bán mà ta thường thấy tại các tỉnh miền cao nguyên như Dalat, Chapa, Thái Nguyên… Đôi khi có thể mua lan qua các mối trung gian; tuy sẵn nhưng giá cao hơn nhiều. Người mua có thể đặt cọc mua những cây lan quý hiếm từ người săn nhưng dễ bị lôi thôi với pháp luật nếu mua phải những cây đã được ghi vào sổ cấm. Lan mới hái đem về tuy tươi nhưng dễ bị "xốc" vì thay đổi đột ngột. Nếu được, nên nhờ những người có kinh nghiệm chăm sóc trong thời gian đầu mới về. Nên ghi tên loại lan mình mua; nếu không có tên khoa học thì cũng ít nhất tên địa phương để dễ truy cứu sau này. Cần nhớ, mua lan trực tiếp từ người săn lan, vô tình ta đã tiếp tay với những kẻ khai thác rừng và hoa lan một cách bất hợp pháp.

Nguồn: kythuatnuoitrong.blogspot.com